گزارشی از فعالیت شهردار شب تهران*

به نام خدا
گزارشی از فعالیت شهردار شب تهران*
پنجشنبه 11دی ماه 1393-ساعت 8 شب
محل آغاز فعالیت و استقرار شهردار شب تهران سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران است. سازمانی که یکی از مهمترین بخش های آن، مرکز مونیتورینگ تهران است. تجربه یک بار حضور در این مرکز قطعا جذاب است. یکی از کارشناسان مرکز برایم درباره نحوه شکل گیری و فعالیتهای مركزكنترل ترافیك تهران می گوید: «امروزه در اکثر شهرهای بزرگ و پیشرفته دنیا به منظور ارتقاء احاطه مدیریت شهری بر کلیه رویدادها و وقایع اثرگذار شهر، از فن آوری های نوین نظارت از راه دور استفاده می شود و با استقرار ساختاری یکپارچه به عنوان مرکز فرماندهی شهر، امکان اعمال تدابیر مدیریتی در خصوص رویدادها و حوادث مختلف شهر فراهم می گردد. شهر تهران در این خصوص جزء شهرهای پیشتاز در منطقه خاورمیانه است. مركزكنترل ترافیك تهران  به عنوان بزرگ ترین مركز در سطح كشورهای منطقه و با هدف دستیابی مردم و رانندگان به اطلاعات ترافیکی جهت انتخاب مسیر ، استفاده بهینه از معابر شهری ، افزایش ایمنی ، کاهش مصرف سوخت و آلودگی های ناشی از ترافیک و ایجاد یك سیستم مدیریت یكپارچه ترافیك هر چند در سال 1371 ایجاد شده اما تجهیز آن به جدیدترین فناوری ها و سامانه های بومی و روز دنیا در سال 1386 صورت گرفته است.هم اکنون با بیش از 1300 دوربین سطح شهر می توان تهران را از داخل مرکز مونیتورینگ کنترل کرد »
این جملات را محمدرضا می گوید که کارشناس مركزكنترل ترافیك تهران است و ادامه می دهد: «هم اکنون در ساختار مرکز کنترل ترافیک شهر تهران نمایندگان 16 نهاد و سازمان و مراکز مرتبط با فعالیت های خدمات شهری و حوزه های تخصصی مدیریت شهری حضور دارند و مقوله مدیریت ترافیک تنها یکی از ابعاد مهم و کلیدی مسئولیت های این مرکز می باشد.»
 
شهردار شب
شهرداری تهران بالغ بر 59 هزار نفر نیرو دارد که در بخش های مختلف ستادی، اجرایی و عملیاتی از جمله مناطق، نواحی، شرکتها و سازمانهای زیرمجموعه شهرداری بطور شبانه روزی مشغول ارایه خدمات به شهروندان تهرانی هستند. احسان شریفی قائم مقام معاونت توسعه منابع انسانی شهرداری تهران امشب شهردار شب  تهران است. فرصت را مغتنم می شمارم تا درباره وضعیت نیروهای شهرداری سوالاتی بپرسم. اولین چیزی که به ذهنم می رسد در راستای عدالت سازمانی است. از شریفی می پرسم: « بخش زیادی از بار اجرایی شهرداری را نیروهای شرکتی پیمانکار بر دوش می کشند. در  وزارتخانه ها و نهادها و سازمانها معمولا  در پرداخت حقوق و دستمزد به نیروهای شرکتی ظلم می شود  البته تضییع حق بیشتر از سوی شرکت پیمانکاری انجام می شود. شرکتی های شهرداری در چه وضعیتی به سر می برند؟» که پاسخ می دهد: «دو اصل مهم همواره در خصوص نیروهای پیمانکاری مد نظر مدیریت شهری بوده است. اول، پرداخت به موقع حقوق و دوم، جلوگیری از هر گونه تضییع حقوق. در همین راستا حقوق بخش عمده ای از نیروهای پیمانکاری از جمله رفتگران زحمتکش و شهربانان و حریم بانان به طور مستقیم از طرف شهرداری به حساب هر فرد واریز می شود که این اقدام مانع تضییع حقوق نیروها از سوی پیمانکار می شود.»
قائم مقام معاونت توسعه منابع انسانی شهرداری تهران ادامه می دهد: «این معاونت با هدف توجه و ارتقای جایگاه نیروهای خدوم شهرداری تهران و افزایش بهره وری سازمانی ایجاد شده است و یکی از مهمترین ماموریت هایش صیانت از کرامت نیروهای شهرداری همزمان با ارایه خدمات به شهروندان است.»
 
ایمان
شهردار شب گشت زنی در تهرانشهر را آغاز می کند و در اولین بازدیدش  ، به ایستگاه 73 سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران می رود. نیروهای آتش نشانی همواره آماده اند و سرشار از روحیه و انرژی و توکل به خدا. ایمان حدود 7 سال است که فرشته نجات تهرانشهر است. از اولین روز فعالیتش به عنوان آتش نشان می گوید: «همون روز اول با خدا عهد بستم تا آخرین لحظه و توانم در خدمت مردم خوب تهران باشم. عهدی که مطمئنم همه آتش نشانها با خدای خودشون بستن و به همین دلیل با همه وجود و علی رغم برخی کاستیها برای خدمت به همشهریامون کمر همت بسته اند.»
رییس ایستگاه و بقیه آتش نشانها به اسنقبال شهردار شب تهران آمده اند. شریفی خسته نباشید و خدا قوت به همه می گوید و حال و احوال می کند و یادآور می شود: «همه بخش ها در خانواده بزرگ شهرداری تهران به مردم خدمت می کنند اما آتش نشانان همواره در ذهن شهروندان خاطرات خوب به جا گذاشته اند؛ خاطراتی همراه با تلاش و از جان گذشتگی» رییس ایستگاه تا می‌فهمد شهردار شب، قائم مقام معاونت توسعه منابع انسانی شهرداری تهران است خوشحال می‌شود و زود درخواستهایش را مطرح می کند. درخواستهایی که شخصی نیست بلکه در راستای ارتقای سازمان و وضع معیشت همکاران وو بهبود عملکرد در ارایه خدمات به شهروندان است. اولین در خواستش تغییر روکش زمین ایستگاه است. حق با اوست. روکش فعلی خیلی سُر است و آنطور که آقای رییس می گوید به دفعات باعث پیچ خوردن پای همکارانش شده است. البته این درخواست باید به منطقه 7 ارجاع بشود . درخواست دوم هم مربوط به کم بودن نیروها و ضرورت جذب نیروی جدید آتش نشان است: «هر شیفت بطور استاندارد حداقل باید 12-13 نیرو داشته باشد اما این ایستگاه 10 نفر نیرو دارد که اگر یکی دو نفر مرخصی بروند با 8-9 نفر تنها می توان با 3 خودرو عازم ماموریت شد که اصلا کافی نیست. و تازه یک نفر هم برای پاسخگویی باید در ایستگاه بماند» شهردار شب پس از شنیدن صحبت های رییس ایستگاه می گوید: «شورای شهر و شهرداری نظر مثبت نسبت به عملکرد آتش نشانان دارند؛ بنابراین موضوع جذب را پیگیری می کنیم. البته شورای شهر مجوز ارایه مساعدت به همکاران خدوم سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی و سازمان بهشت زهرا را صادر کرده است.» بچه ها دفتر یادبود ایستگاه 73 را می آورند و شهردار شب می نویسد:
«بسمه تعالی
بازدید از همکاران پرنشاط و فداکار و زحمتکش آتش نشانی در ایستگاه شماره 73 به خوبی انجام شد. جای خوشحالی دارد که تصویر شهروندان عزیز تهرانی از آتش نشانان همواره با مهربانی و فداکاری و خدمت همراه است. برای همه عزیزان آتش نشان آرزوی توفیق الهی می نمایم.»
 
فرهاد
دیوار به دیوار ایستگاه 73 سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی، ناحیه 3 منطقه 7 قرار دارد. «در دوره جدید مدیریت شهری، دکتر قالیباف شهردار تهران تاکید ویژه ای بر ناحیه محوری دارد. اجراي طرح ناحيه محوري ناشي از اعتماد شهردار تهران در واگذار کردن اختيارات خود تا سطح نواحی شهري و ارایه آزادي عمل به شهرداران نواحي بوده است. از سوی دیگر، یکي از مهم ترين رويکردهاي شهرداري تهران، تبديل شهرداري به يک نهاد اجتماعي است که مسير اجراي آن تعامل بيشتر بين شهروندان و شهرداري با محور قرار دادن محلات و فعال کردن نقش نواحي در اداره شهر است.» قائم مقام معاونت توسعه منابع انسانی شهرداری تهران این جملات را می گوید و می خواهد از ناحیه 3 بازدید کند اما به در بسته می خورد. شهردار شب ناحیه ظاهرا حضور ندارد. با شهردار شب منطقه تماس گرفته می شود که می گوید شهردار شب ناحیه بیرون است. شریفی اعلام می کند منتظر می مانیم تا بیایند. چند دقیقه بعد درب ناحیه باز می شود و فردی بیرون می آید که خود را شهردار شب معرفی می کند. معلوم است که خواب بوده چون می گوید صدای زنگ و ضربات کلید به شیشه و تلفن را نشنیده است. ظاهرا هنوز اهمیت کار برایشان مشخص نشده است. حالا شما خودتان قضاوت کنید بین این دو همسایه؛ یکی هوشیار و بیدار و دیگری خواب.
 
امیر
شهردار شب تهران به ایستگاه تخلیه زباله در محدوده خیابان خواجه عبدالله هم می رود. کامیونت های مکانیزه حمل زباله مشغول خالی کردن زباله ها در تریلی هستند تا به دپوی کهریزک منتقل شوند. امیر یکی از کارگرانی است که در این ایستگاه مشغول فعالیت است. می گوید: «معمولا شبی 200 تن زباله به این ایستگاه می آید و شستشوی ایستگاه  روزها انجام می شود . گندزدایی هم هفته ای دو بار با آهک صورت می گیرد. این ایستگاه سوله بازیافت ندارد اما در ایستگاه های دیگر مثل نظام‌آباد بازیافت اولیه در محل انجام می شود.» قائم مقام معاونت توسعه منابع انسانی شهرداری تهران معتقد است در راستای حفظ کرامت انسانی باید توجه ویژه ای به نیروهای فعال در ایستگاه های جمع آوری زباله شود . البته یک آمار قابل توجه هم می دهد: «روزانه  حدود 8000 تن زباله در تهران تولید می شود که اگر جمعیت تهران را 12 میلیون نفر در نظر بگیریم سهم هر شهروند اعم از نوزاد یک روزه تا سالخورده 90 ساله بیش از 660 گرم زباله در روز است.» رضا یکی از همکاران قدیمی شهرداری صحبت های شریفی را اینگونه تکمیل می کند: «در بسیاری از کشورها در کنار فرهنگ سازی، قوانین بسیار سختگیرانه برای شهروندانی وجود دارد که محیط شهر را با زباله آلوده می کنند یا زباله در معابر می اندازند. مثلا اگر فردی آشغال در خیابان بیندازد جریمه می شود و اگر چند بار این کار را تکرار کند مجبور خواهد شد با پوشیدن لباسی مخصوص یک روز کامل به نظافت خیابان بپردازد.
 
جلال
ساعت یک بامداد
از منطقه 3 عازم منطقه 19 و میدان مرکزی میوه و تره بار شهر تهران می رویم. میدانی که قدیم ها در میدان شوش و تو در تو بود اما با همت شهرداری تهران به حاشیه بزرگراه آزادگان منتقل شده و امروز شهری وسیع برای خودش هست؛ «شهر میوه‌ها» طبق آمار روزانه 65000 تن انواع میوه و محصولات کشاورزی وارد این میدان می شود تا در سراسر کشور توزیع گردد. هنگام بازدید از میدان مرکزی میوه و تره بار به شهردار شب منطقه 19 خود را می رساند. او تاکید می کند که چون فردا جمعه است بار در میدان توزیع نمی شود ،به همین دلیل ورودی بار امشب کم است،موترسوارها در خیابانهای خلوت میدان تره بار با سرعت زیاد جولان می دهند.امان کنترل آنها هم سخت است. خدا قوتی می گوییم و از شرایط منطقه می پرسیم که آقا جلال می گوید: «دو ناحیه منطقه 19 یعنی ناحیه 4 و 5 که در ضلع جنوب بزرگراه آزادگان قرار دارند جزو حریم است و ساخت و ساز غیرمجاز شب ها رونق دارد؛ به همین دلیل با کمک نیروهای حریم بان شرکت شهربان و حریم بان شهرداری تهران همواره در حال صیانت از حریم تهرانشهر هستیم.»
 
علاءالدین
پشت بیسیم خودروی شهردار شب اعلام می شود که همه نیروها برای تخریب طبقه هفتم مجتمع تجاری علاءالدین آماده اند. همراه با شریفی عازم خیابان جمهوری می شویم. آدم حرص و غصه اش می گیرد که برخی افراد فکر می کنند چون پول دارند می توانند و باید هر کاری دوست دارند انجام دهند؛ مخصوصا خلاف. صاحب مجتمع علاءالدین طبقه هفتم را بدون مجوز ساخته و به مردم فروخته و حالا که باید تخریب شود می خواهد رابطه شهروندان و خادمان شهرداری را شکرآب کند اما نمی داند که مردم دستش را خوانده اند. کسبه طبقه هفتم مغازه ها را با هماهنگی عوامل شهرداری وپلیس خالی کرده اند و منتظرند تا تخریب انجام شود و البته باید حمایت قضایی هم از این افراد انجام شود تا بتوانند حق و حقوق خود را از صاحب مجتمع علاءالدین بگیرند. ساعت 2 و 30 دقیقه بامداد است که شهردار شب به محل استقرار خود در سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران می رود و ما هم عازم خانه می شویم تا اندکی استراحت کنیم اما همچنان زندگی در شهر در جریان است.
 
*گزارش از مصطفی کرمی