تجربه مدیریت شرکت شهربان و حریمبان/قسمت دوم
o بودجه شرکت
با توجه به اهمیت بودجه و همچنین تاثیری که تصویبش در نقش و جایگاه شرکت داشته، شورای شهر چهارم که آغاز به کار کرد (شهریور 1392)، بعد از شکل گیری کمیسیونها، بلافاصله با اعضای کمیسیون برنامه و بودجه صحبت کردم. پرونده به این کمیسیون که بعضی از اعضای آن از اعضای با سابقه شورای شهر بودند ارجاع شده بود. خوشبختانه با پیگیریهای انجام شده، در این کمیسیون، بودجه شرکت به تصویب رسید. اتفاق خوبی بود؛ چون قبلاً ابتدائا شرکت با این کمیسیون مشکل داشت.
موضوع بودجه شرکت چهار بار برای طرح در صحن علنی شورا، در دستور کار قرار گرفت؛ اما در هر جلسه، مباحث موضوعات دیگر طول میکشید و نوبت به شرکت ما نمیرسید. نهایتاً وقتی بودجه مطرح شد، اعضایی بودند که فکر میکردند همه مخالفت خواهند کرد. خوشبختانه دو تن از اعضای شورای شهر (سلطانی فر و دبیر) در همان ابتدای بحث همراهی خوبی نمودند و تاکید کردند که الان آذر ماه است و لازم میباشد بودجه به تصویب برسد. خوشبختانه با گفت و گوهای انجام شده، بودجه اولیه با رقم 15 میلیارد تومان به تصویب شورا رسید. اما در اینکه چه عواملی در تصویب بودجه شرکت موثر بودهاند، میتوانم به موارد زیر اشاره نمایم:
1) ما با صداقت با کمیسیون و اعضای شورا برخورد کرده بودیم.
2) دو، سه نفر از اعضای کمیسیون را با نشستهایی که داشتیم و توضیحاتی که در باره شرکت ارائه کردیم به عنوان موافق جدی با خودمان همراه کردیم.
3) یکی از اعضا (آقای خادم) که از مخالفان جدی شرکت بود، از ترکیب شورا خارج شده بود.
در آن جلسه حتی معاونین شهرداری تهران هم حضور نداشتند؛ البته سرپرست معاونت معماری و شهرسازی حضور داشت، اما تازه به این سمت منصوب شده بود و کسی ایشان را نمیشناخت و حتی رییس جلسه[مسجد جامعی] به او اجازه صحبت هم ندادند! با این وجود جریان نشست شورا، به حل یکی از اساسیترین مشکلات وضع موجود شرکت منجر شد.
تصویب بودجه اقدام مهمی بود. مهمتر از آن هدف گذاری برای بودجه سال 1393 بود. بودجه سال 92 دلخواه ما نبود؛ برآورد ما 28 میلیارد بود، اما در نهایت برای 20 میلیارد مصوبه گرفتیم. بنابراین در انتهای سال ما با 8 میلیارد بدهی به پیمانکاران مواجه شدیم. اتفاق خاصی که در نتیجه پیگیریهای متعدد و برقراری تعامل افتاد و آقای نادری (معاون شهرسازی شهرداری تهران) هم کمک کرد تا اینکه توانستیم 4 میلیارد تومان در تاریخ 25 اسفند دریافت کنیم. چک دست نویس بانک سپه در آخرین روزهای سال؛ تا اسفند هم 21 میلیارد (کمی بیشتر از بودجه مصوب) گرفته بودیم. و این تقریباً مشکلات جاری بودجهای شرکت را حل کرد. به اذعان همه پیمانکاران در آخر آن سال، شرکت ما کمترین بدهی را به آنها داشت. وضعیت خیلی خوبی بود چون معمولاً پرداختی شهرداری 90 درصد بودجه است، اما شرکت توانسته بود بیشتر از بودجه دریافت کند.
بطور جدی با توجه به مشکلات بودجه 92 شرکت، برنامهریزی کردیم که معضل بودجه را برای سال 1393 به نحو مطلوبی حل کنیم. برای این منظور چند گام اساسی برداشتیم:
در گام اول، مخالفان شرکت در شورای اسلامی شهر تهران را یک به یک با تحلیل دلیل مخالفتشان شناسایی کردیم. آقای [محمد] حقانی در راسشان بود. ایشان از یک سده فعالیت شهرداری در ایران، نیم قرنش را در شهرداری حضور داشتند1 ! یعنی 40 سال سابقه کار در شهرداری داشتند و بعد از آن هم با شهرداری در ارتباط بودند. ایشان را به شرکت دعوت کردیم، موضوعات شرکت را بطور شفاف با ایشان در میان گذاشتیم، جلسه خیلی خوبی داشتیم. نظرات ایشان را در باره فعالیتهای شرکت جویا شدیم. بعد از آن جلسه، ایشان از حامیان شرکت شدند.
علاوه بر آن، آقای چمران هم از مخالفان شرکت بود2. در باره علت مخالفت ایشان پرس و جو کردیم، گفتند مربوط به کارهای غیرمرتبطی است که توسط شرکت انجام میشود.
رئیس کمیسیون شهرسازی شورای اسلامی شهر تهران آقای [محمد] سالاری شده بود که ایشان در زمان فعالیتم در شهرداری منطقه 4، برای کاری ارباب رجوع ما بودند و ما همیشه احترامشان را حفظ کرده بودیم. ایشان فرصتی فراهم کردند تا ما گزارشی از شرکت را ارئه کنیم. آقای چمران هم بعد از شنیدن گزارش ما گفتند که ما سالهاست همین را از شرکت میخواستیم! با بعضی دیگر از اعضای کمیسیون هم جداگانه صحبت کرده بودیم. به این ترتیب رویکرد اعضای محترم شورای اسلامی شهر تهران نسبت به شرکت تا حدود زیادی تغییر کرد و مثبت شد. همزمان تلاش شد بودجه 93 با پشتوانه کارشناسی خیلی خوب تهیه شود. در شهرداری تهران فرد باتجربهای را می شناختم به نام آقای [عباس 3] محیالدین. ایشان پیر شهرداری تهران است، چند سالی است که بازنشسته شده اند، ما همکاری ایشان را به عنوان مشاور[افتخاری] شرکت جلب کردیم. ایشان کمک موثری کردند. حتی متن نامهها را برای همکاران ما دیکته میکردند. این بار آقای محیالدین بودجه شرکت را با رقم 46 میلیارد بست. بعضی همکاران شرکت مخالف بودند. آنها میگفتند در شورا ما را بخاطر ارائه این بودجه به تمسخر میگیرند، اما آقای محیالدین اصرار کرد که همین بودجه را بفرستید که چنین شد. لازم است اشاره نمایم که در این دوره وضعیت مدیریت شرکت همچنان نابسامان بود. آقای[مهندس علیرضا] نادری جانشین آقای مهندس جاوید در معاونت معماری و شهر سازی شده بود اما ایشان ریاست هیات مدیره شرکت را نداشت و به این ترتیب این معاونت چندان با مسائل شرکت ارتباط برقرار نمینمود.
بودجه 46 میلیاردی ما به شهرداری تهران رفت. اما دفاع از بودجه از سوی معاونت شهرسازی ، آن طور که میخواستیم صورت نگرفت و بودجه با رقم 30 میلیارد تومان در شهرداری به تصویب رسید. یک روز نزد آقای [دکتر محمود] صلاحی [معاون برنامهریزی و توسعه شهرداری تهران] رفتم و گلایه کردم، گفتند تنها معاونی که در جلسه بررسی بودجه در شهرداری حضور نداشت، مهندس [علیرضا] نادری معاون شهرسازی بود! چون نیامدند، بودجه با این رقم تصویب شد و آن را به شورای شهر فرستادیم. قبلاً با اعضای شورا صحبت کرده بودیم و خوشبختانه شورا 8 میلیارد دیگر به بودجه شرکت اضافه کرد. این اقدام در شورا خیلی نادر اتفاق میافتد. معمولاً شورا بودجه پیشنهادی شهرداری را کاهش میدهد. نکته گفتنی دیگر در باره بودجه 93 شرکت اینکه، بعد از 5 سال فعالیت شرکت، اولین بار بود که بودجه آن همراه با بودجه شهرداری تهران به تصویب میرسید. همین یک کار کافی است که بتوانیم بگوییم تصویر شرکت شهربان و حریمبان را از یک شرکت مسالهدار و ناکارآمد که همه بالادستیها با آن مخالف بودند را طوری عوض کردیم که شورا بیشتر از شهرداری از ما حمایت کند.
ادامه دارد...
1. حقانی در سال ۱۳۵۵ شهردار منطقه ۲ اصفهان و در فاصله سالهای 68 تا 82 معاون شهردار تهران بود.
2. از جمله: چمران با انتقاد شدید نسبت به این موضوع [ناتوانی شرکت در جلوگیری از تخلفات ساختمانی] گفت: وقتی پلیس ساختمان نمیتواند سیاستهای خود را اجرایی کند، چه نیازی بهوجود آن داریم. ما نیاز به اسم و شکل حریمبان نداریم ... (همشهری آنلاین سه شنبه 6 تیر 1391).
3. ایشان در دوره شهرداران تهران آقای الویری،ملک مدنی،احمدی نژاد مدیرکل برنامه و بودجه شهرداری تهران بودند.همچنین در دی ماه سال 1384 طی حکمی از سوی آقای دکتر قالیباف مجددا به عنوان مدیر کل برنامه و بودجه شهرداری تهران منصوب شده بودند.